استاندارد (EME) چیست ؟ تاثیر آن در استریم ویدیو
Encrypted Media Extensions (EME) یک API استاندارد وب است که به مرورگرها اجازه می‌دهد محتوای رمزگذاری شده را بدون نیاز به افزونه‌های خارجی مانند Flash پخش کنند. EME در واقع پل ارتباطی بین مرورگر و سیستم DRM (مدیریت حقوق دیجیتال) است تا از دسترسی غیرمجاز به محتوای دارای حق نشر جلوگیری کند.
این استاندارد توسط W3C توسعه داده شده و اولین بار در سال 2017 به صورت رسمی پذیرفته شد. هدف اصلی EME، امکان پخش ویدیوهای دارای DRM به‌صورت Native (درون مرورگر) بدون وابستگی به نرم افزار اضافی بود. همچنین پلتفرم ویدیو نگاوید نیز از این فناوری هوشمند استفاده می‌کند.
تاریخچه و دلیل ایجاد EME
پیش از EME، سرویس‌های محتوایی مجبور بودند از پلاگین‌هایی مانند Adobe Flash یا Microsoft Silverlight استفاده کنند. اما این فناوری ها:
- امنیت پایینی داشتند
- در دستگاه‌های مختلف سازگاری خوبی نداشتند
- منابع سیستم را به‌شدت درگیر می‌کردند
- به‌تدریج توسط مرورگرها منسوخ شدند
برای رفع این معضلات، استاندارد EME طراحی شد تا به صورت مستقیم در مرورگر پیاده سازی شود و تعامل امن بین محتوای رمزگذاری‌شده و سیستم‌های DRM برقرار گردد.
EME چگونه کار می‌کند ؟
در فرآیند EME، سه بازیگر اصلی وجود دارد:
- Browser (مرورگر): که API EME را پیاده‌سازی کرده است.
- CDM (Content Decryption Module): ماژول رمزگشایی که محتوای رمزگذاری‌شده را قابل پخش می‌کند.
- DRM System: سامانه‌ای که کلیدهای رمزگشایی را مدیریت و توزیع می‌کند.
مراحل اجرا:
- مرورگر درخواست محتوا را به سرور ارسال می‌کند.
- سرور، ویدیو را به‌صورت رمزگذاری‌شده همراه با اطلاعات DRM ارسال می‌کند.
- مرورگر با استفاده از CDM، به سرور مجوز (license server) متصل شده و کلید رمزگشایی را دریافت می‌کند.
- پس از دریافت کلید، محتوا به‌صورت امن در مرورگر پخش می‌شود.
DRM در بطن EME
DRM یا Digital Rights Management مجموعه‌ای از فناوری هاست که از استفاده، کپی، یا توزیع غیرمجاز از محتوای ویدیویی جلوگیری می‌کند که نگاوید از این فناوری برای تمامی ویدیو های خود استفاده می‌نماید. EME بدون DRM بی‌معناست؛ در واقع EME فقط یک چارچوب برای تعامل با DRM است.
از جمله DRM های رایج که با EME کار می‌کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- Google Widevine (استفاده در Chrome، Android، YouTube)
- Microsoft PlayReady (استفاده در Edge، Netflix)
- Apple FairPlay (استفاده در Safari و iOS)
EME چه تفاوتی با روش‌های قبلی دارد ؟
| ویژگی | روش‌های قدیمی (Flash/Silverlight) | EME |
|---|---|---|
| امنیت | پایین | بالا |
| سازگاری با مرورگر | محدود | بومی و گسترده |
| نیاز به افزونه | دارد | ندارد |
| مصرف منابع | زیاد | بهینه‌تر |
| پشتیبانی رسمی | منسوخ‌شده | توسط W3C و مرورگرها پشتیبانی می‌شود |
مزایا و معایب استفاده از EME
مزایا:
- عدم نیاز به نصب افزونه خارجی
- امنیت بالا در پخش محتوا
- بهینه‌سازی برای موبایل و دسکتاپ
- سازگاری با سیستم‌های DRM معتبر
- تجربه کاربری یکپارچه
معایب:
- امکان قفل شدن محتوا توسط DRM و کاهش آزادی کاربر
- عدم شفافیت CDMها (کد آنها بسته است)
- نگرانی‌های مربوط به حفظ حریم خصوصی
- عدم امکان پخش در مرورگرهایی که از DRM پشتیبانی نمی‌کنند (مانند Firefox با DRM غیرفعال)
آیا EME به معنای رمزگذاری ویدیو است؟
نه دقیقاً. EME خود ویدیو را رمزگذاری نمی‌کند؛ بلکه یک واسط برنامه‌نویسی (API) است که بین ویدیو رمزگذاری شده و ماژول رمزگشایی (CDM) ارتباط برقرار می‌کند. فرآیند رمزگذاری قبل از پخش و در سمت سرور انجام می‌شود.
چالش های حقوقی و فنی EME
یکی از انتقادات مهم به EME، نگرانی گروه‌هایی مانند EFF (Electronic Frontier Foundation) درباره آزادی اطلاعات و حقوق کاربر است. چون CDMها معمولاً Closed-Source هستند، جامعه متن‌باز نمی‌تواند نحوه عملکرد آنها را بررسی کند. همچنین امکان کنترل بیش از حد بر کاربران نهایی وجود دارد.
برخی مرورگرها مانند Firefox به کاربران اجازه می‌دهند DRM را غیرفعال کنند، اما در نتیجه دسترسی به بسیاری از پلتفرم‌های پخش مسدود خواهد شد.
جمع بندی
Encrypted Media Extensions (EME) استانداردی مدرن و حیاتی برای دنیای پخش آنلاین است که امکان پخش محتوای رمزگذاری‌شده را به‌صورت بومی در مرورگرها فراهم می‌کند. این استاندارد جایگزین روش‌های قدیمی، ناامن و محدود شده و با ترکیب با سیستم‌های DRM، امنیت محتوای دیجیتال را تا حد زیادی تضمین می‌کند.
با رشد روزافزون پلتفرم‌های پخش آنلاین، درک دقیق نحوه عملکرد EME، مزایا و محدودیت‌های آن برای توسعه‌دهندگان، صاحبان محتوا و حتی کاربران عادی اهمیت زیادی دارد.
